CHỈ SỐ CHẤT LƯỢNG KHÔNG KHÍ (AIR QUALITY INDEX – AQI)

1.Khái niệm AQI:

– AQI là chỉ số thông báo chất lượng không khí hàng ngày. Nó cho bạn biết độ sạch hoặc độ ô nhiễm của không khí và các vấn đề sức khoẻ liên quan có thể sẽ ảnh hưởng đến bạn. AQI tập trung vào các vấn đề sức khoẻ mà bạn có thể gặp phải trong vài giờ hoặc vài ngày sau khi hít phải khí ô nhiễm. US EPA tính toán AQI với các yếu tố: NO2, SO2, O3, CO, PM10, PM2.5

– Có công thức toán học để tính AQI dựa vào các yếu tố này, nhưng thiêu chuẩn của US EPA tính AQI bằng cách lấy con số cao nhất từ chỉ số của các yếu tố trên. Ở trường hợp của Hà Nội là lấy chỉ số PM2.5.

– Các hạt vật chất (PM) là các hạt tìm thấy trong không khí, bao gồm cả bụi, muội, khói, giọt chất lỏng. PM2.5 là các hạt có đường kính 2.5 micromet hoặc nhỏ hơn và được tạo ra bởi tất cả các loại cháy nổ, bao gồm phương tiện giao thông (xe buýt, xe máy, ô tô), các nhà máy điện, đốt gỗ hoặc đốt rác (việc này khá phổ biến ở Hà Nội), hoạt động đốt trong nông nghiệp, các quy trình công nghiệp,… PM2.5 được cho là gây ra các nguy hại lớn nhất cho sức khoẻ bởi vì với kích thước nhỏ, chúng có thể đi sâu vào phổi của con người. Nếu phải chịu sự ô nhiễm thời gian dài, con người sẽ có nhiều khả năng mắc bệnh tim và phổi và tỷ lệ tử vong cao.

– Các yếu tố này được đo thông qua một máy đo không khí xung quanh nơi lắp đặt, ở khu vực Đại sứ quán Mỹ ở Láng Hạ và trường quốc tế Liên hợp quốc ở Hồ Tây cũng có 1 cái.

2. Các phương pháp tính toán AQI:

  • Phương pháp 1: Sử dụng bảng đối chiếu (Anh, Pháp, Canada)

+ Các thông số dùng để tính AQI: NO2, SO2, O3, CO, PM10, PM2.5

+ Sau đó sử dụng bảng đối chiếu để so sánh

+ Các mức AQI như sau:

+ Bảng đối chiếu:

+ Ưu điểm: Đơn giản, dễ xác định

+ Nhược điểm: Chỉ phân hạng được các mức AQI mà không thể so sánh hai giá trị AQI ở cùng một hạng.

  • Phương pháp 2: Sử dụng công thức đơn giản (Australia, Thành phố Hồ Chí Minh)

+ So sánh AQI max của tất cả các thông số trong trạm, giá trị AQI nào lớn nhất sẽ là chỉ số chất lượng không khí của trạm quan trắc tương ứng trong ngày.

+ AQI theo từng loại sẽ có giá trị bằng trung bình cộng các giá trị AQI của các trạm thuộc cùng 1 loại.

+ Các mức AQI:

+ Ưu điểm: công thức tính toán đơn giản, chỉ cần sử dụng Tiêu chuẩn không khí quốc gia là có thể xác định được giá trị AQI.

+ Nhược điểm: Các khoảng phân hạng giá trị AQI ứng với các ảnh hưởng khác nhau đến sức khỏe không được phù hợp bằng phương pháp 3.

  • Phương pháp 3: Sử dụng công thức phức tạp (Mỹ, Braxin, Hồng Kông, Hàn Quốc, Thái Lan, Bồ Đào Nha). Được sử dụng trên các trang web: www.airnow.gov, http://aqicn.org/ .

 Công thức tính:.


+ Tiêu chuẩn môi trường của Hoa Kỳ:

+ Ví dụ:

+ Ưu điểm: Do bảng các chỉ số trên và chỉ số dưới dùng để tính toán AQI được xác định dựa vào Tiêu chuẩn môi trường không khí quốc gia và các nghiên cứu về ảnh hưởng của sức khỏe do ô nhiễm môi trường không khí nên các mức AQI ứng với từng loại tác động đến sức khỏe phù hợp với thực tế nhất.

+ Nhược điểm: Công thức tính toán khá phức tạp và việc xây dựng các bảng chỉ số trên và chỉ số dưới khó khăn.

3. AQI trên Air Quality Sensor và PM2.5 AQI:

– Air quality sensor v1.0: đo nồng độ các khí độc, CO, Alcohol, Acetone, H₂CO,… Dùng để xác định chất lượng không khí trong nhà, trong phòng.

– Các thông số chuẩn dùng để tính AQI: NO2, SO2, O3, CO, PM10, PM2.5.

– PM2.5 là các hạt tìm thấy trong không khí, bao gồm cả bụi, muội, khói, giọt chất lỏng. PM2.5 là các hạt có đường kính 2.5 micromet hoặc nhỏ hơn và được tạo ra bởi tất cả các loại cháy nổ, bao gồm phương tiện giao thông (xe buýt, xe máy, ô tô), các nhà máy điện, đốt gỗ hoặc đốt rác (việc này khá phổ biến ở Hà Nội), hoạt động đốt trong nông nghiệp, các quy trình công nghiệp,… PM2.5 được cho là gây ra các nguy hại lớn nhất cho sức khoẻ bởi vì với kích thước nhỏ, chúng có thể đi sâu vào phổi của con người. Nếu phải chịu sự ô nhiễm thời gian dài, con người sẽ có nhiều khả năng mắc bệnh tim và phổi và tỷ lệ tử vong cao.

– Chất lượng không khí trên Hà Nội hiện tại đang lấy theo thông số AQI PM2.5 làm chuẩn(Có thể xem tại http://www.aqivn.org/vi/).

– Để đo được chỉ số AQI PM2.5 thì dùng Dust Sensor. Dust Sensor là 1 cảm biến dùng để xác định chất lượng không khí dựa trên nồng độ bụi đo được. Từ nồng độ bụi đo được dùng các công thức tính toán có thể xác định được PM2.5 AQI , PM10 AQI.


– Dưới đây là danh sách các cảm biến đo các chất khí trong môi trường:

Đây là chỉ số được người dân các nước phát triển như Mỹ quan tâm hàng đầu tuy nhiên, ở Việt Nam, mọi người còn chưa biết đến và có khi ngay cả sau khi đọc bài viết này, các bạn vẫn thờ ơ. Nhưng đừng thờ ở thêm nữa. Hãy bảo vệ bản thân và những người thân yêu của bạn.

Bạn có thể check chỉ số AQI tại Hà Nội mỗi ngày tại đây: http://www.aqivn.org/vi/


Bộ thư viện NVIDIA GPU REST Engine (GRE)